Cighid: Η πιο σκοτεινή σελίδα των ιδρυμάτων στην Ευρώπη

 

Υπάρχουν ιστορίες που δεν είναι απλώς παρελθόν. Είναι μαθήματα ανθρωπιάς, ευθύνης και επαγρύπνησης. Το Cighid, ένα ίδρυμα στη Ρουμανία, έγινε γνωστό στις αρχές της δεκαετίας του ’90 ως ένα από τα πιο απάνθρωπα μέρη για παιδιά στην Ευρώπη.

Μέσα από αυτή την ιστορία, μπορούμε να καταλάβουμε πόσο εύκολα μπορεί να χαθεί η αξιοπρέπεια ενός παιδιού όταν δεν υπάρχει φροντίδα και γιατί μας αφορά ακόμη και σήμερα.

Τι ήταν το Cighid;

Το Cighid ήταν παιδικό ίδρυμα στη Ρουμανία για παιδιά με αναπηρίες. Εκεί φιλοξενούνταν παιδιά που η κυβέρνηση του Τσαουσέσκου θεωρούσε “μη ανακτήσιμα”.

Οι συνθήκες ήταν ακραίες: έλλειψη θέρμανσης, κακή υγιεινή, πείνα και υψηλή θνησιμότητα. Σύμφωνα με επίσημα έγγραφα, μόνο σε διάστημα 30 μηνών (1987‑1989) πέθαναν 138 παιδιά στο Cighid. (rferl.org)

Μέσα στο ίδρυμα: παιδιά δεμένα στα κρεβάτια τους, χωρίς ρούχα, χωρίς παιχνίδια, χωρίς στοργή. Μια ζωή που δεν ήταν ζωή, αλλά επιβίωση.

Γιατί δημιουργήθηκε αυτό το ίδρυμα;

Η πολιτική του Τσαουσέσκου ενθάρρυνε τις οικογένειες να κάνουν πολλά παιδιά, χωρίς να υπάρχει υποστήριξη. Πολλά από αυτά τα παιδιά που θεωρούνταν “μη επιθυμητά” κατέληγαν σε ιδρύματα όπως το Cighid. (iiccmer.ro)

Τα ιδρύματα διαχωρίζονταν: τα “ανακτήσιμα” παιδιά λάμβαναν κάποιου είδους φροντίδα, ενώ τα “μη ανακτήσιμα” βρισκόταν σε συνθήκες που σοκάρουν ακόμη και σήμερα.

Η ζωή μέσα στο Cighid: μαρτυρίες

Η ζωή στο Cighid δεν ήταν απλώς δύσκολη. Ήταν καθημερινός εφιάλτης: παιδιά δεμένα στα κρεβάτια τους, γυμνά, πεινασμένα, χωρίς αγάπη και στοργή. Οι μαρτυρίες των επιζώντων και όσων εργάστηκαν εκεί, φωτίζουν μια πραγματικότητα που σοκάρει:

• Sîrmanca Beladi: “Ήμασταν γυμνά, χωρίς θέρμανση, λίγη τροφή, περνούσαμε τις μέρες στο σκοτάδι. Τα κρεβάτια μας ήταν γεμάτα ούρα και κόπρανα. Μας χτυπούσαν και, σε ορισμένες περιπτώσεις, κακοποιούσαν σεξουαλικά. Τα τραύματα τα κουβαλάω μέχρι σήμερα, έχω εφιάλτες και φοβάμαι το σκοτάδι.” (G4Media)

• Maria Ardelean, πρώην νοσηλεύτρια: “Τα παιδιά σβήνανε μπροστά μου. Χωρίς ιατρική φροντίδα, χωρίς στοργή. Πολλά από τα παιδιά με σοβαρές αναπηρίες έμεναν εκεί, ανεξάρτητα από την κατάστασή τους.” (Kanal D)

• Μία επιζώσα που έχει πλέον δικά της παιδιά: “Τα παιδιά στο ίδρυμα αντιμετωπίζονταν χειρότερα από ζώα. Οι εικόνες με στοιχειώνουν μέχρι σήμερα.” (B1TV)

• Έκθεση IICCMER: “Τα παιδιά ήταν αποστεωμένα, σε παγωμένους χώρους, χωρίς αγάπη. Πολλά πέθαναν από πνευμονία ή υποσιτισμό. Η αποστολή στο Cighid θεωρούνταν από το κράτος πρόταση θανάτου.” (IICCMER)

• Διεθνείς αναφορές (Euronews): 160 από τα 193 παιδιά που φιλοξενούνταν στο Cighid πέθαναν, αποτέλεσμα ακραίας παραμέλησης και εγκατάλειψης. (Euronews)

• Αναφορά για το νεκροταφείο του Cighid

  • Στον χώρο του παλιού ιδρύματος υπάρχει Μνημείο Νεκροταφείο (Cighid Memorial Cemetery), όπου πολλά παιδιά που πέθαναν εκεί είναι θαμμένα, σύμφωνα με την “Foundation for Hope Romania” υπάρχουν λευκοί σταυροί με τα ονόματά τους. Foundation for Hope Romania

  • Η περιγραφή του μνημείου αναφέρει ότι πολλά από τα παιδιά πέθαναν από πείνα ή εκφυλισμό, γεγονός που ενισχύει τις μαρτυρίες για ακραία παραμέληση και κακοποίηση. 

Η διεθνής αντίδραση

Μετά την πτώση του Τσαουσέσκου (1989), δημοσιογράφοι και διεθνείς οργανώσεις αποκάλυψαν τις συνθήκες στα ιδρύματα, προκαλώντας σοκ παγκοσμίως.

• Οργανώσεις όπως η UNICEF και η Human Rights Watch επενέβησαν για να σώσουν παιδιά και να βελτιώσουν τις δομές. (hrw.org)

• Παρά τις αλλαγές, ορισμένα ιδρύματα συνέχισαν να λειτουργούν με προβλήματα, ειδικά για παιδιά με αναπηρίες. (driadvocacy.org)

• Μελέτες, όπως το Bucharest Early Intervention Project, έδειξαν πως η έλλειψη στοργής στα πρώτα χρόνια επηρεάζει σοβαρά την ψυχολογική και εγκεφαλική ανάπτυξη των παιδιών. (education.umd.edu)

Γιατί μας αφορά σήμερα

Το Cighid είναι ένα μάθημα για όλους:

• Τα παιδιά χρειάζονται φωνή, και εμείς πρέπει να τη δώσουμε.

• Η κοινωνία και οι γονείς έχουν ευθύνη να απαιτούν λειτουργικά, ασφαλή και ανθρώπινα ιδρύματα και δομές φροντίδας.

• Μπορούμε να διδάξουμε στα παιδιά μας την αξία της φροντίδας, της ευαισθησίας και της φωνής για εκείνους που δεν έχουν κανέναν να τους ακούσει.

Είναι μια υπενθύμιση:

• να μη θεωρούμε τίποτα δεδομένο,

• να μιλάμε όταν βλέπουμε κάτι λάθος,

• να προστατεύουμε τα παιδιά, όχι μόνο τα δικά μας, όλα τα παιδιά,

• να απαιτούμε από τα κράτη και τις δομές να λειτουργούν με αγάπη, σεβασμό και επιστημονική γνώση

Η ιστορία του Cighid μάς θυμίζει ότι η αδιαφορία έχει συνέπειες και ότι κάθε παιδί αξίζει αγάπη, φροντίδα και αξιοπρέπεια.

Πηγές

1. Human Rights Watch, Romania's Orphans: A Legacy of Repression (hrw.org)

2. Independent, How Ceaușescu’s lost souls were given a new start in life (independent.co.uk)

3. RFE/RL, Starvation, Abuse: New Details Emerge About The Horrors Of Romania's Communist‑Era Orphanages (rferl.org)

4. IICCMER (Ίδρυμα Διερεύνησης Εγκλημάτων του Κομμουνισμού), έγγραφα για θνησιμότητα στο Cighid (iiccmer.ro)

5. Disability Rights International, Hidden Suffering: Romania’s Segregation and Abuse (driadvocacy.org)

6. UMD College of Education, Effects of Early Neglect on Orphans in Romania (education.umd.edu)