Μελλοντικός βιαστής»: Το σοκαριστικό περιστατικό με τον 6χρονο μαθητή και τη δασκάλα. Τι πραγματικά σημαίνει ένα “άγγιγμα” στην παιδική ηλικία;

 

Μια δασκάλα σε σχολείο του Λουτρακίου κατήγγειλε ότι μαθητής της, μόλις 6 ετών, την άγγιξε στο στήθος, ένας ισχυρισμός που οδήγησε σε αστυνομική καταγγελία και έντονες αντιδράσεις, καθώς η εκπαιδευτικός τον χαρακτήρισε «μελλοντικό βιαστή». ProtoThema+2Thestival+2

Το περιστατικό έθεσε ζωτικά ερωτήματα για το πώς αντιλαμβανόμαστε την παιδική συμπεριφορά, την ευθύνη, αλλά και το ρόλο των εκπαιδευτικών στην προστασία και την αγωγή των παιδιών.

Το περιστατικό

1. Τι συνέβη

   • Κατά τη διάρκεια μαθήματος, ο 6χρονος μαθητής, σύμφωνα με την εκπαιδευτικό, πλησίασε και της είπε ότι θέλει να της δείξει μια ζωγραφιά. SDNA+1

   • Στη συνέχεια την άγγιξε στο στήθος. ProtoThema+2Newsbeast+2

   • Η δασκάλα θεώρησε τη συμπεριφορά σεξουαλική παρενόχληση και έκανε καταγγελία, αρχικά στον διευθυντή και μετά στην αστυνομία. Newsbeast

2. Η αντίδραση της δασκάλας

   • Η δασκάλα φέρεται να ήταν πολύ κάθετη: υποστήριζε ότι δεν πρόκειται για «αθώο άγγιγμα» αλλά για σοβαρή σεξουαλική παρενόχληση. Παραπολιτικά+1

   • Τον χαρακτήρισε «μελλοντικό βιαστή», αναδεικνύοντας όχι μόνο τη σοβαρότητα της καταγγελίας, αλλά και μία προβληματική πρόβλεψη του μέλλοντος του παιδιού. Gazzetta

   • Από την πλευρά της, λέει ότι «το έκανε για το καλό», προστατεύοντας τόσο τον εαυτό της όσο και το παιδί και τους υπόλοιπους μαθητές. SDNA

   • Ισχυρίστηκε ότι το παιδί «κατάλαβε τι έκανε». Newsbeast

3. Αντιδράσεις και έρευνες

   • Οι συνάδελφοί της δάσκαλοι σύμφωνα με μαρτυρίες προσπάθησαν να την ηρεμήσουν και να της εξηγήσουν πως «λόγω της μικρής ηλικίας» δεν έχει νόημα να αποδίδεται τόσο βαριά πρόθεση στο παιδί. ProtoThema+1

   • Διατάχθηκε ΕΔΕ (Ένορκη Διοικητική Εξέταση) για την εκπαιδευτικό. Παραπολιτικά

   • Η δασκάλα μετακινήθηκε προσωρινά σε άλλο σχολείο όσο διαρκεί η έρευνα. Thestival

   • Η μητέρα του παιδιού φαίνεται πως ήταν πολύ σοκαρισμένη και σκέφτεται να κινηθεί με νομικά μέσα. Newsbeast

     

Ανάλυση και προβληματισμοί

1. Τι σημαίνει ένα «άγγιγμα» στα 6;

   • Ένα πολύ μικρό παιδί (6 χρονών) έχει πολύ περιορισμένη κατανόηση των κοινωνικών και σεξουαλικών συνόρων. Η “θέληση” ή “πρόθεση” πίσω από μια κίνηση είναι δύσκολο να αποδοθεί με ακρίβεια.

   • Τα παιδιά σε αυτή την ηλικία μαθαίνουν μέσα από τη μάθηση και την εξερεύνηση, οπότε φυσιολογικές είναι οι κινήσεις, τα αγγίγματα, η περιέργεια. Η παιδαγωγική προσέγγιση απαιτεί κατανόηση και καθοδήγηση, όχι απαραίτητα καταγγελία σε κάθε “παράξενο” άγγιγμα.

   • Το να θεωρηθεί ένα τέτοιο άγγιγμα συνειδητή σεξουαλική πράξη, απλώς δεν ισχύει από άποψη παιδικής ανάπτυξης.

     Αυτό δεν σημαίνει ότι όλα επιτρέπονται. Σημαίνει ότι αν συμβεί κάτι τέτοιο, ο ενήλικας οφείλει να το χειριστεί σωστά.

2. Εκπαιδευτικός ρόλος και ευθύνη

   • Ο εκπαιδευτικός δεν είναι μόνο δάσκαλος γνώσεων, αλλά και παιδαγωγός και φύλακας: πρέπει να μπορεί να αναγνωρίζει πότε μια συμπεριφορά παιδιού είναι αθώα ή επικίνδυνη.

   • Η δασκάλα επέλεξε την οδό της καταγγελίας στην αστυνομία. Είναι σημαντικό να διερευνηθεί αν ενημέρωσε πρώτα τους γονείς, αν προσπάθησε να διαχειριστεί το περιστατικό παιδαγωγικά (π.χ. να μιλήσει με το παιδί), αν υπήρξαν επαναλαμβανόμενα περιστατικά ή αν ήταν μεμονωμένο.

   • Η έκφρασή της “θα γίνει μελλοντικός βιαστής” είναι πολύ φορτισμένη και προβληματική. Το να χαρακτηρίζεις ένα παιδί «μελλοντικό βιαστή», είναι κάτι που:

     • δεν βασίζεται πουθενά,

     • τραυματίζει,

     • στιγματίζει,

     • και είναι εντελώς λάθος.

     Ένα άγγιγμα δεν δημιουργεί έναν «μελλοντικό βιαστή».
     Η κοινωνία που τον στιγματίζει από τα 6, όμως, μπορεί να δημιουργήσει έναν τραυματισμένο ενήλικα.

     

3. Νομικά και ηθικά ζητήματα: πόσο «υπεύθυνο» μπορεί να είναι ένα παιδί 6 χρονών;

   • Στην Ελλάδα, ένα παιδί κάτω των 12 δεν έχει ποινική ευθύνη.
     Ο νόμος αναγνωρίζει ότι δεν έχει πλήρη επίγνωση των πράξεών του. Αλλά πέρα από τον νόμο, υπάρχει κι ένα ηθικό θέμα: Μπορείς να φορτώσεις σε έναν 6χρονο τους όρους:

     • «βιαστής»,

     • «επικίνδυνος»,

     • «επιθετικός»,

     • «ένοχος»;

   • Η καταγγελία σε αστυνομία σημαίνει ότι θεωρείται ότι υπάρχει πιθανότητα νομικής ευθύνης, αλλά πόσο “ένοχο” μπορεί να είναι ένα παιδί 6 ετών; Ποιες νομικές συνέπειες μπορεί να έχει;

   • Η διαδικασία της ΕΔΕ δείχνει ότι η σχολική διοίκηση παίρνει το θέμα σοβαρά. Το αποτέλεσμα της έρευνας θα είναι κρίσιμο: ανάλογα με την έκβαση, μπορεί να δοθεί μήνυμα για το πώς πρέπει να αντιμετωπίζονται παρόμοια περιστατικά στο σχολείο.

   • Η ηθική πλευρά: πώς προστατεύουμε τα δικαιώματα του παιδιού (να μην στιγματιστεί άδικα) και ταυτόχρονα προστατεύουμε το προσωπικό και τους άλλους μαθητές;

4. Κοινωνικός αντίκτυπος και δημόσιος διάλογος

   • Το περιστατικό προκαλεί οργή, φόβους και έντονες αντιδράσεις στην κοινότητα: είναι καλό θέμα για ευρύτερο δημόσιο διάλογο σχετικά με την παιδική αγωγή, τις ευθύνες των εκπαιδευτικών και τη διαχείριση τέτοιων καταστάσεων.

   • Θα μπορούσε να ανοίξει συζήτηση για εκπαιδευτικά σεμινάρια: πώς οι δάσκαλοι μπορούν να χειριστούν παρόμοια περιστατικά χωρίς αυτομάτως να καταγγέλλουν, αλλά και πότε είναι σωστό να κάνουν καταγγελία.

     

Συμπεράσματα

• Αναμονή των ευρημάτων: Είναι σημαντικό να περιμένουμε το πόρισμα της ΕΔΕ για να δούμε τι ακριβώς συνέβη και πώς θα αξιολογηθεί από τη σχολική διοίκηση.

• Εκπαίδευση εκπαιδευτικών: Να δοθεί βαρύτητα σε σεμινάρια για δασκάλους σχετικά με την αναγνώριση της παιδικής σεξουαλικότητας, τα όρια και τη διαχείριση τέτοιων καταστάσεων.

• Επικοινωνία με γονείς: Σχολεία και δάσκαλοι πρέπει να έχουν ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας με τους γονείς, ώστε περιστατικά αμηχανίας ή ανασφάλειας να συζητιούνται και να διαχειρίζονται από κοινού.

• Ψυχολογική υποστήριξη για το παιδί: Ανεξάρτητα από τη διάσταση της κατηγορίας, θα ήταν χρήσιμο το παιδί να συνοδεύεται από ειδικό (παιδοψυχολόγο) για να καταλάβει τη συμπεριφορά του, να του δοθούν όρια και να μη στιγματιστεί αρνητικά.

• Ηθικός προβληματισμός: Το σχόλιο «μελλοντικός βιαστής» δείχνει πόσο εύκολα μπορούμε να κρίνουμε στο μέλλον βασισμένοι σε μία στιγμιαία συμπεριφορά. Σίγουρα χρειάζεται προσοχή και ευαισθησία.