Τι επιπτώσεις έχει για τα παιδιά όταν μαλώνουμε μπροστά τους;

Μπορεί να έχει συμβεί ελάχιστες φορές ή μπορεί να συμβαίνει καθημερινά. Υπάρχουν στιγμές που η υπομονή εξαντλείται και μια διαφωνία εξελίσσεται σε καβγά, μπροστά σε μικρά μάτια που κοιτούν αποσβολωμένα. Πολλές φορές δεν το επιδιώκουμε και ίσως να χάνουμε τον έλεγχο και να καταληγουμε σε φωνές και εντάσεις.
Πολλοί γονείς αναρωτιούνται πως ένιωσε το παιδί και αν κατάλαβε κάτι.
Η απάντηση είναι πως πιθανότατα ναι και το ένιωσε πολύ πιο βαθιά απ’όσο νομίζουμε.

 Τι βλέπει το παιδί όταν καβγαδίζουν οι γονείς

• Έναν κόσμο που τρέμει: Για το παιδί, οι γονείς είναι το σταθερό του περιβάλλον. Όταν αυτοί κλονίζονται, χάνεται η αίσθηση ασφάλειας.

• Αμηχανία & ενοχή: Πολλά παιδιά ερμηνεύουν τον καβγά ως κάτι που προκάλεσαν τα ίδια, νιώθουν πως φταίνε, ακόμα κι αν δεν έχουν καμία σχέση.

• Έλλειψη προτύπων: Αν οι καβγάδες είναι έντονοι ή συχνοί, το παιδί μαθαίνει ότι αυτός είναι ο φυσιολογικός τρόπος επίλυσης συγκρούσεων.

Μάλιστα, σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου της Μινεσότα, τα παιδιά που εκτίθενται σε συχνούς καβγάδες εμφανίζουν αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης, της ορμόνης του στρες, ακόμα και όταν οι γονείς συμφιλιώνονται στη συνέχεια. Ο εγκέφαλος του παιδιού δεν ξεχνά εύκολα τον φόβο.
(University of Minnesota, Institute of Child Development, 2006)

Όλοι οι άνθρωποι τσακώνονται, ακόμα και οι πιο αγαπημένοι. Αυτό που έχει σημασία είναι:

• Να αποφεύγονται οι φωνές, οι προσβολές και η ένταση μπροστά στα παιδιά.

• Αν η ένταση προκύψει, να υπάρχει συνέχεια. Δηλαδή:

  • Να δουν το παιδί ότι οι γονείς συμφιλιώνονται.

  • Να του εξηγήσουμε με απλά λόγια τι έγινε, χωρίς πολλές λεπτομέρειες.

  • Να του πούμε ξεκάθαρα ότι δεν φταίει σε κάτι και να το καθησυχάσουμε, να νιώσει ασφάλεια.

 Τι μαθαίνει το παιδί μέσα από την επίλυση:

• Ότι οι άνθρωποι διαφωνούν, αλλά μετά μιλούν και τα βρίσκουν.

• Ότι το να ζητάς συγγνώμη δεν είναι αδυναμία.

• Ότι το σπίτι του είναι ένα ασφαλές μέρος, ακόμα κι αν υπάρχουν δύσκολες στιγμές.

 Αν οι καβγάδες είναι συχνοί

Ίσως χρειαστεί να υπάρξει μία πιο ουσιαστική αντιμετώπιση. Μπορεί να φταίει η έντονη και δύσκολη  καθημερινότητα,, ίσως όμως να υπάρχουν και βαθύτερες αιτίες, που χρειάζεται να ψάξουμε. Κάποιες φορές υπάρχουν παλαιότερα μοτίβα που μεταφέρουμε άθελά μας.

 Οι ερευνητές Cummings & Davies από το Πανεπιστήμιο του Notre Dame έχουν δείξει ότι η επαναλαμβανόμενη σύγκρουση μεταξύ των γονιών επηρεάζει αρνητικά την αυτοεκτίμηση και την ικανότητα του παιδιού να σχετίζεται υγιώς στην ενήλικη ζωή.
(Cummings & Davies, 2010)

Σε κάθε περίπτωση, η υποστήριξη από ειδικό μπορεί να δώσει μια νέα προοπτική, όχι μόνο για το ζευγάρι, αλλά και για το παιδί.

Πηγές:

• Harvard Center on the Developing Child – Πώς η σύγκρουση στο σπίτι επηρεάζει τον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο.

• American Psychological Association – Επιδράσεις της γονεϊκής σύγκρουσης στην ψυχική υγεία των παιδιών.